يازدهمين كنگره سازمان ملل متحد درباره پيشگيري از جرايم:
پرسشها و پاسخها
يازدهمين كنگره پيشگيري از جرايم با ميزباني دولت تايلند از 18 تا 25 آوريل 2005 در بانكوك تشكيل ميشود. كنگرههاي پيشگيري از جرايم سازمان ملل از سال 1955 در بخشهاي گوناگون جهان برگزار شده و به مجموعهاي از مسائل رسيدگي كردهاند. اين كنگرهها تاثيري قابل توجه در زمينه پيشگيري از جرايم و بسط عدالت كيفري در سطح بينالمللي داشته، بر سياستها و شيوههاي حرفهاي ملي اثر گذاشتهاند. اين كنگرهها به عنوان مجمعي جهاني، مبادله اطلاعات و بهترين شيوهها را بين كشورها و حرفهايهايي كه در اين حوزه كار ميكنند، تسهيل كردهاند. هدف كلي و فراگير آنها ترويج سياستهاي موثرتر پيشگيري از جرايم و مقررات بسط عدالت كيفري در سراسر جهان است.
موضوع كنگره امسال چيست؟
موضوع اصلي كنگره يازدهم بر اساس تصميم مجمع عمومي سازمان ملل متحد «اقدامهاي جمعي و واكنشها: ائتلافهاي راهبردي براي پيشگيري از جرايم و بسط عدالت كيفري» است. اين كنگره در زماني مهم، يعني در شرايطي تشكيل ميشود كه سه مصوبه مهم بينالمللي اخيرا به اجرا در آمدهاند. اين مصوبهها عبارتند از: كنوانسيون سازمان ملل متحد عليه جرايم سازمان يافته فرا ملي؛ پروتكل پيشگيري، سركوبي و مجازات قاچاق انسانها، به ويژه زنان و كودكان و پروتكل عليه قاچاق مهاجران از زمين، دريا و هوا، كه هر دو مكمل كنوانسيون فوق هستند.
درباره چه مسائلي در كنگره بحث خواهد شد؟
در دستور كار كنگره پنج موضوع اساسي قرار دارد: تعيين معيارهاي موثر براي مبارزه با جرايم سازمان يافته فرا ملي؛ همكاري بينالمللي عليه تروريسم، و پيوندها بين تروريسم و ساير فعاليتهاي جنايي در چارچوب كار دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد؛ فساد: تهديدها و گرايشها در قرن بيست و يكم؛ جرم هاي اقتصادي و مالي؛ چالشها نسبت به توسعه پايدار؛ و عملي كردن ضوابط: پنجاه سال تعيين ضابطه در زمينه پيشگيري از جرايم و بسط عدالت كيفري. در طول برگزاري كنگره شش دوره آموزشي فشرده، درباره افزايش همكاري بينالمللي در زمينه اجراي قانون، از جمله مقررات استرداد؛ تقويت اصلاحات عدالت كيفري، از جمله عدالت در زمينه استرداد؛ تدابير و بهترين شيوهها براي پيشگيري از جرم ، به ويژه در رابطه با جرايم شهري و جوانان در معرض خطر، وضع مقرراتي براي مبارزه با تروريسم، با توجه به كنوانسيونها و پروتكلهاي مربوطه بينالمللي؛ تدابيري براي مبارزه با جرايم اقتصادي، از جمله پولشويي؛ و تدابيري براي مبارزه با جرمهاي در ارتباط با رايانه. سران دولتها يا كشورها يا وزيران و ساير نمايندگان عاليرتبه دولتها در بخش سطح عالي كنگره در سه روز آخر برگزاري آن درباره موضوعهاي اصلي دستور كار كنگره بحث و گفت و گو خواهند كرد. اجلاسهاي جانبي متعددي نيز به وسيله سازمانهاي غيردولتي درباره طيفي بسيار گسترده از مسائل مربوط به پيشگيري از جرايم، بسط عدالت كيفري و حكومت قانون تشكيل خواهد شد.
چه كساني شركت خواهند كرد؟
كنگره پيشگيري از جرايم مجمعي جهاني است كه هياتهاي دولتي، نمايندگان سازمانهاي بين دولتي و غيردولتي، كارگزاريهاي تخصصي و ساير نهادهاي سازمان ملل متحد، و همچنين كارشناسان - از طيفي كامل از حوزههاي عدالت كيفري - را گرد هم ميآورد كه مساعدتهاي تخصصي مربوط به خود را ارائه خواهند داد.
چه نتيجهاي از كنگره انتظار ميرود؟
كنگره اعلاميهاي را تصويب خواهد كرد كه شامل پيشنهادهايي است كه از بحثهاي بخشهاي گوناگون كنگره سرچشمه گرفته است. اين اعلاميه پس از تصويب، به كميسيون پيشگيري از جرايم و بسط عدالت كيفري سازمان ملل متحد براي بررسي و اقدام لازم تسليم خواهد شد. همچنين انتظار ميرود كه رويداد ويژه مربوط به انعقاد پيمان كه در جريان بخش سطح عالي كنفرانس تشكيل خواهد شد، تعداد قابل توجهي از اسناد تصديقي و مربوط به پيوستن به كنوانسيون ضد جرايم سازمان يافته فرا ملي و پروتكلهاي آن، يعني كنوانسيون سازمان ملل عليه فساد و چهار كنوانسيونضد تروريسم كه نزد دبير كل سپرده شده، را توليد كند. به اين ترتيب اين اميدواري وجود دارد كه سومين پروتكل تكميلي كنوانسيون ضد جرايم سازمان يافته سازمان ملل متحد، يعني پروتكل عليه توليد غيرقانوني و قاچاق سلاحهاي گرم، قطعات و اجزاي آنها و مهمات، و كنوانسيون سازمان ملل متحد عليه فساد اگر به تعداد تاييدها يا الحاقهاي لازم براي اجرايي شدن دست نيابد به اين حد نصاب بسيار نزديك خواهد شد. كنگره انگيزه لازم براي تنظيم پاسخهاي فراگير ملي براي پيشگيري از جرايم را نيز فراهم خواهد كرد، و همچنين مجمعي است كه افزايش همكاري بين دولتها و سازمانهاي بين دولتي و غيردولتي درباره طيفي كامل از اصلاحات مربوط به جرايم جنايي را تسهيل و به اين ترتيب از اقدام موثرتر بينالمللي در اين زمينه حمايت ميكند.
در مرحله تدارك كنگره چه گذشت؟
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به منظور فراهم كردن ديدگاهي منطقهاي درباره مسائل مورد بحث در كنگره، در اوائل سال 2004 چند اجلاس تداركاتي منطقهاي در آديس آبابا، بانكوك، سان خوزه و بيروت ترتيب داد. هدف اين بود كه شركت كنندگان مسائل ويژه خود را مطرح و «درسهاي آموخته شده» خود را با سايرين در ميان بگذارند. پس از هر يك از اين اجلاسها سميناري دو روزه درباره حمايت از كنوانسيون ضد جرايم سازمان يافته فرا ملي سازمان ملل متحد و كنوانسيون ضد فساد سازمان ملل متحد تشكيل شد.
براي اطلاعات بيشتر:
www.unodc.org,www.unis.unviennna.org
(مركز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران)